Boyun fıtığı ve belirtileri boyun fıtığı, omurganın servikal (boyun) bölgesinde yer alan omurlar arasındaki disklerin yapısında meydana gelen bozulmalar sonucu oluşan bir sağlık problemidir. Diskin dış katmanında zayıflama veya yırtılma meydana geldiğinde, iç kısımdaki jel benzeri madde dışarı doğru sızabilir. Bu sızıntı, omurilik kanalı içerisinde bulunan sinirlere baskı yaparak çeşitli nörolojik semptomlara neden olur.
Boyun bölgesindeki sinirler oldukça hassastır ve küçük bir baskı bile kişinin yaşam kalitesini ciddi ölçüde etkileyebilir. Bu nedenle boyun fıtığı, yalnızca mekanik bir rahatsızlık değil, aynı zamanda sinirsel etkileri olan önemli bir durumdur. Hem yapısal hem de yaşam tarzına bağlı etkenler bu rahatsızlığın ortaya çıkmasına zemin hazırlayabilir.
Boyun Fıtığının Nedenleri
Boyun fıtığı çoğunlukla ilerleyen yaşla birlikte ortaya çıkan dejeneratif değişikliklerin sonucudur. Ancak sadece yaş değil, pek çok faktör bu durumu tetikleyebilir:
-
Yaşlanma: Yaş ilerledikçe diskler esnekliğini kaybeder ve daha kolay hasar görür.
-
Travmalar: Ani boyun hareketleri, kazalar veya düşmeler sonucu disk yapısı bozulabilir.
-
Ağır kaldırma: Yanlış pozisyonda yük kaldırmak disklerin zorlanmasına yol açabilir.
-
Kötü duruş: Uzun süreli masa başı çalışmaları ve yanlış oturma alışkanlıkları, omurga sağlığını olumsuz etkiler.
-
Fiziksel hareketsizlik: Egzersiz eksikliği, kasların zayıflamasına ve disklerin daha fazla yük taşımasına neden olur.
-
Sigara kullanımı: Kan dolaşımını bozarak disklerin beslenmesini engeller.
-
Genetik yatkınlık: Ailede boyun fıtığı öyküsü bulunan bireyler daha yüksek risk altındadır.
Boyun Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Boyun fıtığı, belirtileri bakımından kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir. Bazı bireylerde hafif ağrılarla seyredebilirken, bazılarında günlük yaşamı engelleyecek kadar şiddetli semptomlar görülebilir. En sık karşılaşılan boyun fıtığı belirtileri şunlardır:
-
Boyun ağrısı: En yaygın belirtidir. Ağrı, boynun arka kısmında yoğunlaşır ve zamanla omuzlara ya da kollara yayılabilir.
-
Kolda ve elde uyuşma: Sıkışan sinirin yönüne bağlı olarak kol, el ya da parmaklarda hissizlik, karıncalanma ve iğnelenme hissi oluşabilir.
-
Kas gücü kaybı: Özellikle ellerde kavrama zorluğu, nesneleri tutarken zorlanma gibi belirtiler meydana gelebilir.
-
Baş ağrısı: Enseden başlayarak başın arkasına doğru yayılan baş ağrıları boyun fıtığının habercisi olabilir.
-
Kol ve omuz ağrısı: Boyundan başlayarak omuz, kol ve parmaklara kadar yayılan ağrılar sık görülür.
-
Hareket kısıtlılığı: Boyun hareket ettirildiğinde sertlik, tutulma hissi ya da ağrı oluşabilir.
Boyun Fıtığında Tanı Yöntemleri
Boyun fıtığının teşhisi için öncelikle hastanın öyküsü ve şikayetleri dinlenir. Fiziksel muayene ile refleksler, kas gücü ve hissiyat kontrol edilir. Kesin tanı için ise Boyun Fıtığı ve Belirtileri görüntüleme yöntemlerinden faydalanılır:
-
MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Sinir sıkışmalarını, disk taşmalarını en net gösteren yöntemdir.
-
BT (Bilgisayarlı Tomografi): Kemik yapılar hakkında detaylı bilgi verir.
-
EMG (Elektromiyografi): Sinirlerin elektriksel iletimini ölçerek sinir hasarının yerini ve derecesini belirler.
Boyun Fıtığında Uygulanan Tedavi Yöntemleri
Boyun fıtığı tedavisinde hedef; ağrıyı azaltmak, sinir üzerindeki baskıyı ortadan kaldırmak ve hastanın yaşam kalitesini artırmaktır. Tedavi, hastalığın derecesine ve kişinin yaşam tarzına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
İlaç Tedavisi
Ağrıyı ve iltihabı kontrol altına almak için çeşitli ilaçlar kullanılır. Bunlar arasında:
-
NSAID’ler (iltihap gidericiler)
-
Kas gevşeticiler
-
Ağrı kesiciler
-
Kortikosteroid enjeksiyonları
özellikle şiddetli ataklarda etkili olabilir.
Fizik Tedavi ve Egzersiz
Uzman fizyoterapistler tarafından hazırlanan egzersiz programları sayesinde kas gücü artırılır, esneklik kazandırılır ve duruş düzeltilebilir. Elektrik stimülasyonu, sıcak-soğuk uygulamaları ve germe egzersizleri fizik tedavi seanslarına dahildir.
Manuel Terapi ve Masaj
Lisanslı uzmanlar tarafından uygulanan manuel terapi, omurgayı hizalamaya yardımcı olabilir. Masaj ise kasları gevşeterek kan dolaşımını hızlandırır ve ağrıyı hafifletir.
Akupunktur
Binlerce yıldır kullanılan bu alternatif tıp yöntemi, belirli noktalara uygulanan iğnelerle enerji akışını düzenlemeyi ve ağrıyı azaltmayı amaçlar.
Cerrahi Müdahale
İlaç ve fizik tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen, şiddetli sinir sıkışması ve felç riski taşıyan vakalarda cerrahi müdahale gerekli hale gelebilir. Mikrodiskektomi gibi minimal invaziv yöntemlerle, sinire baskı yapan disk parçası çıkarılır.
Boyun Fıtığından Korunma Yolları
-
Ergonomik sandalye ve masa kullanımı
-
Uzun süreli bilgisayar kullanımında mola verme ve esneme hareketleri
-
Düzenli egzersiz ve esneme programları
-
Stres yönetimi ve doğru duruş alışkanlıkları
-
Sigaranın bırakılması ve sağlıklı beslenme
Boyun fıtığı, tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini ciddi oranda düşürebilen bir rahatsızlıktır. Ancak erken tanı, doğru tedavi planı ve yaşam tarzı değişiklikleri sayesinde kontrol altına alınabilir. Boyun ağrısı ve uyuşma gibi belirtileri ciddiye almak, uzman bir sağlık profesyoneline danışmak en doğru adımdır.
Yorum yaz