Van’da Tarihi Kümbetin Yanına Yapılan Kaçak Yurt Yıkılıyor

/ 12 Ekim 2024 / 1 views / yorumsuz

Van’da tarihi kümbetin yanına yapılan kaçak yurt yıkılıyor Van’ın tarihi dokusuna sahip önemli yapılarından biri olan Halime Hatun Kümbeti’nin yanına yapılan kaçak yurt binası, yıllardır süren hukuki süreçlerin ardından nihayet yıkılıyor. Gevaş ilçesinde yer alan bu 700 yıllık Selçuklu eseri, Türkiye’nin kültürel mirası açısından büyük önem taşıyor. Ancak kümbetin yanına inşa edilen ruhsatsız yurt binası, tarihi yapının estetik ve tarihi değerine zarar verdiği gerekçesiyle yıkım kararıyla karşı karşıya kaldı.

700 Yıllık Tarihi Kümbet ve Kaçak Yapı

Selçuklu dönemine ait olan ve 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak koruma altında bulunan Halime Hatun Kümbeti, 14. yüzyılda Melik İzeddin’in kızı Halime Hatun için yaptırılmıştı. Bu tarihi yapı, 1985 yılında kültürel miras olarak tescillenmiş ve Van’ın en önemli tarihi mekanlarından biri haline gelmişti. Ancak, 2011 yılında Van’da meydana gelen büyük depremden sonra, kümbetin hemen bitişiğine kaçak olarak bir yurt binası inşa edildi.

Bu yapı, hem tarihi eserin görsel bütünlüğünü bozmuş hem de yapı itibarıyla depremde zarar görerek tehlikeli bir hale gelmişti. Mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Gevaş Belediyesi’ne ait olan bu alan, daha sonra kaçak yapılaşmaya karşı hukuki süreçlerin başlamasına sebep oldu.

Hukuki Süreç ve Yıkım Kararı

Kaçak yurt binasına karşı ilk tepki, avukat Fevzi Özlüer’in yaptığı suç duyurusu ile başladı. Yapılan suç duyurusu üzerine başlatılan soruşturmada, binanın ivedilikle yıkılması gerektiği kararına varıldı. Yıkım süreciyle ilgili karar, Van Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından alınarak, yurt binasının Halime Hatun Kümbeti’nin bulunduğu bölgenin tarihi ve kültürel dokusuna zarar verdiği belirtildi.

Gevaş Kaymakamlığı da yıkım kararıyla ilgili açıklamasında, yurt binasının hem ruhsatsız hem de depremde hasar görmüş bir yapı olması nedeniyle halk için risk oluşturduğunu ve binanın yıkılarak daha uygun bir yere yeni bir yurt yapılacağını duyurdu. Kaymakamlık, okul bahçesine taşınacak yeni yurt binasının daha uygun ve güvenli bir konuma inşa edilmesine karar verildiğini belirtti.

Koruma Alanı İlan Edildi

Halime Hatun Kümbeti ve çevresindeki alan, Van Kültür ve Koruma Bölge Kurulu tarafından korunma altına alınarak, resmi olarak “Halime Hatun Kümbeti Koruma Alanı” ilan edildi. Bu karar, yurt binası dahil olmak üzere bölgedeki tüm yapısal faaliyetlerin sıkı denetim altında yürütülmesini gerektiriyor. Ayrıca, Halime Hatun Türbesi anıt olarak tescillendi ve 1. grup yapı statüsü verildi.

Bu statüye göre, yapı üzerinde herhangi bir değişiklik yapılması ya da yakınında yeni yapıların inşa edilmesi tamamen yasaklandı. Kümbetin tarihi yapısına ve çevresindeki doğal dokuya zarar verecek herhangi bir faaliyet kesinlikle engellenecek.

Kültürel Mirasın Korunması

Türkiye’nin dört bir yanında olduğu gibi, Van’da da tarihi yapıların korunması ve bu kültürel mirasın gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarılması büyük önem taşımaktadır. Halime Hatun Kümbeti, Selçuklu mimarisinin izlerini taşıyan nadir eserlerden biri olarak öne çıkıyor ve bu yapının yanına yapılan kaçak yurt binası, sadece estetik ve tarihi açıdan değil, aynı zamanda kültürel mirasa yönelik büyük bir tehdit oluşturmuştu.

Bu yıkım kararı, Türkiye genelinde kültürel ve tarihi yapıların korunması adına önemli bir adım olarak değerlendirilebilir. Tarihi yapıların etrafında Van’da Tarihi Kümbetin Yanına Yapılan Kaçak Yurt Yıkılıyor modern yapıların kontrolsüz şekilde inşa edilmesi, hem bu yapıların estetik görünümünü bozmakta hem de bu yapıların çevresinde sürdürülebilir bir koruma çalışması yürütülmesini engellemektedir.

Gelecek Nesiller İçin Koruma

Kültürel miraslar, bir toplumun kimliğini ve geçmişini geleceğe taşıyan en değerli varlıklardan biridir. Halime Hatun Kümbeti de bu mirasın en önemli örneklerinden biri olarak, sadece Van halkı için değil, tüm Türkiye ve dünya için korunması gereken bir yapı olarak karşımıza çıkmaktadır. Kaçak yapılaşmanın önüne geçilmesi ve tarihi değerlerin korunması adına yapılan bu gibi yıkım kararları, gelecek nesillerin de bu miraslardan faydalanmasını sağlamaktadır.

Bu olay, Türkiye’nin kültürel mirasını koruma konusundaki kararlılığının bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Van’ın tarihi dokusunu ve kültürel zenginliklerini koruma altına almak için atılan bu adım, gelecekte benzer yapıların korunması için de bir emsal teşkil edebilir.

Tarihi Yapılar ve Modernleşme

Tarihi ve kültürel yapılar, modernleşen şehirlerde her zaman tehdit altında olmuştur. Ancak bu yapıların korunması, bir ülkenin kültürel kimliğini koruması açısından hayati önem taşır. Van’da bulunan Halime Hatun Kümbeti’nin yanında yapılan kaçak yurt binasının yıkılması kararı, bu koruma çabalarının bir yansımasıdır. Kültürel mirasların modern yapılar karşısında zarar görmemesi için benzer adımların atılması, sadece yerel halkın değil, tüm insanlığın ortak mirasına sahip çıkma bilincinin bir parçası olmalıdır.