Sanatta renk! Renklerin sanattaki yeri nedir?

Renk insanda sanatı çağrıştırmaktadır. Sanatın her alanında rengin farklı anlamları bulunur. Resim, fotoğraf, matbaa gibi sanat alanlarında renk farklı yönlere dağılır. Renklerin değeri diğer renklerle bir araya geldiğinde artar veya azalır. Rengin açık veya koyu olması bile yanındaki renge göre değişmektedir. Sanatsal olarak renk birbirini tamamlamak veya değerini ortaya çıkarmak için kullanılmaktadır. Sarı ile mor, turuncu ile mavi, kırmızı ile yeşil birbirlerini tamamlayıcı renkler olarak kullanılır. Sıcak renklerin dalga boyu daha fazla olduğundan az miktarda kullanılması daha etkileyici olacaktır. Sanatçıların renklerin dengesini çok iyi bilmesi gerekir. Örneğin siyah zemin üzerinde beyaz bir karenin, beyaz zemin üzerindeki siyah kareden daha büyük görüneceğini bilen ressam resmini o nispette planlayacaktır.
Renklerde Fiziksellik
Renkler, işitsel belleğimize göre daha zayıf olduğu bilinmektedir. Renkleri hatırlamakta zorlanabiliriz fakat dinlediğimiz bir melodiyi daha çabuk hatırlarız. Çok fazla tonda renk olmasına rağmen günlük konuşmalarımızda ve kullanımlarımızda kullandığımız renk ve ton sayısı 30’u aşmaz. Bunun nedeni de renkleri algılamadaki düşük kabiliyetlerimizdir. Sanatsal olarak renk renklerin fizikselliği ile değerlendirilir. Renk, cisme gele ışığı yansıması olarak algılanmaktadır. Cisimler renklerine göre bir tür elektro manyetik enerjisi olan titreşimler yaymaktadır. Her rengin dalga uzunlukları ve titreşimleri farklıdır. Dalga boylarına göre renkler insanda yakınlık veya uzaklık hissi uyandırmaktadır. Sıcak renkler yakınlık, uzak renkler uzaklık hissi oluşturur. Dünyaca ünlü Van Gogh, Turner gibi ressamlar renklerin bağımsız anlatım gücünü ortaya koyan çalışmalar yapmıştır.
Renkler ve Psikoloji
İnsanların rengi vardır. İnsanların renginden kastımız ten rengi değildir. İnsan psikolojisini anlatan mizacının rengidir. Sanatsal olarak renk ilgi alanı olan sanatçılar, sarışın, mavi gözlü, pembe ciltli insanların yumuşak ve aydınlık renkleri sevdikleri saf ve yalın renk uyumundan hoşlandıklarını ifade ederler. Koyu renkli, siyah saçlı insanların ise koyu renkler içinde kendini belli eden güçlü renklerden hoşlanmaktadır. Renklerin insan psikolojisi üzerinde olumlu veya olumsuz tesirleri bulunmaktadır. Bütün bunlara göre mavi deniz ve gökyüzünden kaynaklı olarak derin ve sonsuzluğu, kırmızı coşku ve tutkuyu, beyaz dürüstlük ve saflığı, mor duygusallık ve içe kapanıklığı, siyah hüznü ve karamsarlığı, yeşil tutuculuğu ve mistik duyguları uyandırmaktadır. Ressamların yaptıkları resimlerde yoğun olan renklere bakılarak resmi yaptığı dönemdeki ruh haletini çözebilmek mümkündür.
Renk olmazsa sanat olmaz. Sanat olmazsa da renk olmaz. Renk ile sanat bir uyum içerisindedir. Özellikle de resimde, renklerin önemi bir hayli fazladır.